Gia đình ông Nguyễn Văn Vinh ở thôn 4, xã Long Tân, huyện Phú Riềng (tỉnh Bình Phước) đã gắn bó với nghề trồng cây cảnh từ năm 2005. Hiện tại, ông Vinh đang chăm sóc khoảng 4.000 gốc mai vàng bonsai , trong đó có 800 gốc mai được chuẩn bị để phục vụ cho Tết Nguyên đán Quý Mão 2023. Đặc biệt, ông sở hữu hai cây mai vàng được định giá khoảng 500 triệu đồng.
Mai vàng từ lâu đã trở thành biểu tượng của Tết cổ truyền tại các tỉnh, thành phía Nam. Việc cây mai nở rực rỡ vào những ngày đầu xuân là điều không thể thiếu trong không khí Tết. Chính vì vậy, cách chăm sóc cây mai để hoa nở đúng thời điểm và đẹp là điều hết sức quan trọng.
Ông Vinh chia sẻ rằng mai vàng là loại cây mang lại lợi nhuận ổn định. Khi trồng mai, người nông dân không phải lo lắng về việc tiêu thụ hay giá cả, bởi cây trồng càng lâu thì giá trị càng cao. Những người có điều kiện thường để cây mai vàng trên 5 năm mới bán, còn những trường hợp khác thì khoảng 4 năm là có thể thực hiện mua bán mai vàng ở bến tre được.
Việc gắn bó với nghề trồng mai vàng trong nhiều năm đã giúp gia đình ông Vinh tạo dựng được vườn mai vàng quy mô lớn. Những cây mai trong vườn mai vàng đều được chăm sóc cẩn thận để đảm bảo chất lượng khi cung cấp ra thị trường. Đây là công việc đòi hỏi sự kiên trì, kỹ thuật và lòng đam mê. Mai vàng không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn là niềm tự hào và niềm vui cho người trồng, nhất là khi nhìn thấy những cánh hoa mai nở rộ trong dịp Tết Nguyên đán.
Việc tạo ra những cây mai vàng có dáng đẹp là một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo và con mắt thẩm mỹ cao. Người trồng không chỉ cần kiên nhẫn trong việc uốn nắn cây để tạo dáng, mà còn phải chăm sóc, bón phân và xịt thuốc đúng cách để cây phát triển khỏe mạnh và bền vững.
Tại vườn ươm mai vàng của ông Nguyễn Văn Vinh, phần lớn cây mai là giống mai tự nhiên, dễ trồng và dễ chăm sóc, không đòi hỏi quá nhiều kỹ thuật phức tạp. Ông Vinh nhấn mạnh rằng việc trồng và chăm sóc mai vàng cần đặc biệt chú ý đến vấn đề sâu ăn lá. Để giữ cho cây mai luôn trong tình trạng tốt, nhà nông cần thường xuyên thăm vườn, xịt thuốc, và bón phân theo đúng quy trình.
Ông Vinh chia sẻ rằng để mai vàng nở hoa đúng dịp Tết, cần phải theo dõi thời tiết. Nếu thời tiết lạnh, cần ngắt lá sớm, còn nếu thời tiết nóng, thì ngắt lá muộn hơn. Thông thường, từ ngày 10 đến 15 tháng Chạp là thời điểm thích hợp để ngắt lá mai, giúp cây nở hoa đúng vào dịp Tết.
Mai vàng không chỉ là biểu tượng của sự cao quý và vinh hiển, mà còn mang trong mình những đức tính tốt đẹp của người quân tử theo quan niệm truyền thống. Ngoài ra, các nghệ nhân làm vườn còn sáng tạo bằng cách uốn nắn cây mai để tạo ra những thế dáng độc đáo, góp phần tăng thêm giá trị nghệ thuật cho cây mai vàng.
Mỗi thế mai đều mang ý nghĩa riêng của nó. Ông Nguyễn Văn Vinh chia sẻ: "Ngay từ ban đầu, mình phải định hình dáng và thế cho cây mai. Cây phải có tứ diện, một thân một cốt thì mới được xem là cây mai đẹp".
Mai vàng là loại cây chịu được nắng, kể cả ánh nắng trực tiếp. Do đó, vườn trồng mai càng trống trải thì cây càng có điều kiện phát triển tốt hơn. Tốc độ sinh trưởng của mai vàng phụ thuộc vào số giờ nắng trong năm và việc phun thuốc, bón phân đúng cách.
Ông Vinh cho biết rằng kế hoạch trong thời gian tới của ông là tiếp tục phát triển nghề trồng mai, nhằm đưa ngành này trở nên phổ biến hơn tại địa phương. Ông dự định thành lập Hội quán mai vàng tại huyện Phú Riềng, nơi người trồng mai có thể gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, và trao đổi phương thức sản xuất, kinh doanh. Hội quán sẽ là nơi để những người yêu thích mai vàng cùng nhau xây dựng một cộng đồng đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau trong việc phát triển kinh tế từ cây mai vàng.
Với tầm nhìn và kế hoạch rõ ràng, ông Vinh hy vọng rằng nghề trồng mai vàng sẽ phát triển mạnh mẽ hơn, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần gìn giữ nét đẹp truyền thống của cây mai trong văn hóa Tết của người Việt.